"HITANOAREN BALIOA" HITZALDIA

Hitanoaren garrantziaz mintzatu zitzaigun atzo Manu Etxebarria, Torrezabalen eskainitako hitzaldi interesgarrian. Bertan, 40 lagun inguru elkartu ginen, eta adi-adi entzun genituen Zeberion jaiotako galdakoztar honek emandako datu, aholku, kontakizun eta bestelako bitxikeria guztiak.

Esan bezala, saioak denetarik izan zuen. Euskal matriarkalismoaren kutsuarekin hasi zen, hitanoaren morfema femeninoa eta maskulinoa azpimarratzeko. Seguru bertaratu zen entzuleren batek ez zekiela etxean katua beharrean, katarra duela.

Euskararen lagunarteko erregistro honek urteetan izan duen desprestigioaz ere aritu zen Manu, eta horretarako, hainbat adibide jarri zituen. Esaterako, Arrazolan, ume batek hitanoa erabili izana aitortu zion herrira heldu berri zen abadeari, hitz egiteko modu hori bekatua balitz bezala. Publikoa parte hartzeko gogotsu egon zen, eta emakume batek gaineratu zuen bere herriko jendeak nobiotan bai, baina behin ezkonduta, ezin zuela erabili. 

Abadeari hika egiten zion Arratiako mutiko baten pasadizo barregarri bat ere kontatu zigun hizlariak, eta hitzaldiari amaiera emateko, bertso eder bi bota zituen, gure inguruan gero eta gutxiago entzuten den hitz egiteko modu hurbil honen alde. 

Hitanoa jorratzen jarraitzeko gogoa erakutsi zuen atzo kultur etxera joandako batek baino gehiagok, eta Berbalagunek bide eskainiko du datorren ikasturtetik aurrera. Hortaz, horrelako mintzatalde batean aritzeko interesa baduzu, bidali mezua galdakao_berba@aek.eus helbidera.

Solasaldian erakutsi zigun bezala, 1571an, Leizarragak Jainkoari hika egiten bazion, hitz horietan ez dago errespetu faltarik. Beraz, aditz sinpleekin bada ere, gure artean hitanoa erabiltzen saiatuko gaituk edo ahaleginduko gozak, Manu. Orioketa!